Перевод: со всех языков на все языки

со всех языков на все языки

advenae N C

  • 1 advena

    advĕna, ae (acc. to Valer. Prob. 1439 and 1445 P., m., f., and n., like verna; cf.

    , however,

    Prisc. 677 P.: Inveniuntur quaedam ex communibus etiam neutri generi adjuncta, sed figurate per alloiotêta, ut advena, mancipium) [advenio], one who comes to a place; a foreigner, stranger, or alien; and adj., strange, foreign, alien, etc. (syn.: peregrinus, externus, exterus, alienus, alienigena; opp. indigena, native; class. both in prose and poetry).
    I.
    Lit.: defessus perrogitandod advenas Fuit de gnatis, Pac. ap. Prisc. p. 634 P. (Trag. Rel. p. 116 Rib.): advena anus paupercula, * Ter. Heaut. 1, 1, 44:

    volucres,

    Varr. R. R. 3, 5:

    advenam gruem,

    Hor. Epod. 2, 35:

    illas (ciconias) hiemis, has (grues) aestatis advenas,

    Plin. 10, 23, 31, § 61:

    Zeno Citieus advena,

    Cic. Tusc. 5, 11 fin.:

    advena possessor agelli,

    Verg. E. 9, 2:

    exercitus advena,

    id. A. 7, 38; id. ib. 10, 460:

    Tibris advena,

    as flowing from Etruria into the Roman territory, Ov. F. 2, 68:

    amor advena,

    love for a foreign maiden, id. A. A. 1, 75:

    advenae reges,

    Liv. 4, 3; Vulg. Gen. 19, 9:

    advenae Romani,

    ib. Act. 2, 10.—
    II.
    Fig., a stranger to a thing, i.e. ignorant, unskilled, inexperienced = ignarus:

    ne in nostra patria peregrini atque advenae esse videamur,

    Cic. de Or. 1, 58, 249; cf.:

    non hospites, sed peregrini atque advenae nominabamur,

    id. Agr. 2, 34 fin.; hence, poet. with gen.:

    belli,

    Stat. Th. 8, 556.

    Lewis & Short latin dictionary > advena

  • 2 advena

    advena, ae, c. (advenio), der Ankömmling, Fremdling, Reisende, fremd, ausländisch, gew. attrib., I) eig.: a) von Menschen (Ggstz. indigena), advena quidam, Cic.: indigenae advenaeque, Einheimische u. Fremde, Tac.: exsul adv., Liv.: adv. cultor, Liv. u. Plin.: mercator adv., ein reisender K., ICt.: maritus adv., Apul.: adv. asinus, Apul.: di advenae, Cic. – est e Corintho hic advena anus, kam von K. hierher, Ter. – b) v. Vögeln = der Zugvogel, volucres advenae (Ggstz. vernaculae), Varr.: adv. grus, Hor. u. Plin. – c) v. Lebl., Thybris, Ov.: Tiberis, Prop.: amor, die Liebe zu einem fremden Mädchen, Ov. – II) übtr., der Fremdling, Neuling, der Laie (= unwissend, unerfahren, unbekannt) in etwas, ne in nostra patria peregrini atque advenae esse videamur, Cic. de or. 1, 250: m. Genet., non adv. belli, Stat. Theb. 8, 556: adv. studiorum, Apul. met. 1, 1. – / arch. Nbf. arvena, Prisc, 1, 45.

    lateinisch-deutsches > advena

  • 3 advena

    advena, ae, c. (advenio), der Ankömmling, Fremdling, Reisende, fremd, ausländisch, gew. attrib., I) eig.: a) von Menschen (Ggstz. indigena), advena quidam, Cic.: indigenae advenaeque, Einheimische u. Fremde, Tac.: exsul adv., Liv.: adv. cultor, Liv. u. Plin.: mercator adv., ein reisender K., ICt.: maritus adv., Apul.: adv. asinus, Apul.: di advenae, Cic. – est e Corintho hic advena anus, kam von K. hierher, Ter. – b) v. Vögeln = der Zugvogel, volucres advenae (Ggstz. vernaculae), Varr.: adv. grus, Hor. u. Plin. – c) v. Lebl., Thybris, Ov.: Tiberis, Prop.: amor, die Liebe zu einem fremden Mädchen, Ov. – II) übtr., der Fremdling, Neuling, der Laie (= unwissend, unerfahren, unbekannt) in etwas, ne in nostra patria peregrini atque advenae esse videamur, Cic. de or. 1, 250: m. Genet., non adv. belli, Stat. Theb. 8, 556: adv. studiorum, Apul. met. 1, 1. – arch. Nbf. arvena, Prisc, 1, 45.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > advena

  • 4 advena

        advena ae, m and f    [ad + BA-, VEN-], a stranger, foreigner, immigrant: advena anus, T.: possessor agelli, V.—Fig.: in nostrā patriā advenae, i. e. unskilled in our own department. — Strange, foreign, alien: exercitus, V.: grus, migratory, H.: amor, of a stranger, O.
    * * *
    foreigner, immigrant, visitor from abroad; newcomer, interloper; migrant (bird)

    Latin-English dictionary > advena

  • 5 peregrina

    pĕrĕgrīnus, a, um, adj. [peregre], that comes from foreign parts, strange, foreign, exotic (cf.: exter, externus).
    I.
    Lit.
    A.
    In gen.
    1.
    Adj.:

    ad portum mittunt servulos, ancillulas: peregrina navis, etc.,

    Plaut. Men. 2, 2, 65:

    facies,

    id. Ps. 4, 2, 9:

    homo,

    id. Poen. 5, 2, 71:

    mulier,

    Hor. C. 3, 3, 20:

    caelum,

    Ov. Tr. 4, 8, 25:

    amnes,

    id. M. 8, 836:

    arbores,

    Plin. 15, 13, 12, § 43:

    aves,

    id. 9, 17, 29, § 63:

    morbus,

    id. 26, 10, 64, § 100:

    eluamus hodie peregrina omnia,

    Plaut. Stich. 5, 2, 19 (668 Ritschl):

    labor,

    i. e. of travelling, Cat. 31, 8:

    amores,

    for foreign women, Ov. H. 9, 47:

    fasti,

    of foreign nations, id. F. 3, 87:

    divitiae,

    Hor. Ep. 2, 1, 204:

    mores,

    Juv. 6, 298:

    terror,

    of a foreign enemy, Liv. 3, 16:

    velut peregrinum otium alicui permittere,

    almost the leisure of a stranger, Tac. A. 14, 53:

    peregrina sacra appellantur, quae coluntur eorum more, a quibus sunt accepta,

    Fest. p. 237 Müll.—
    2.
    Subst.: pĕrĕgrīnus, i, m., a foreigner, stranger (very freq. and class.; syn.: hospes, advena, alienigena;

    opp. civis): peregrinus ego sum,

    Plaut. As. 2, 4, 58:

    peregrini atque advenae,

    Cic. Agr. 2, 34, 94:

    peregrini et incolae officium est,

    id. Off. 1, 34:

    peregrini reges,

    id. Sull. 7, 22:

    ne in nostrā patriā peregrini atque advenae esse videamur,

    id. de Or. 1, 58, 249.—
    b.
    pĕrĕgrīna, ae, f., a foreign woman ( poet.), Ter. And. 1, 1, 119; 3, 1, 11.—
    B.
    Subst., in partic., opp. to a Roman citizen, a foreign resident, an alien:

    neque civem, neque peregrinum,

    Cic. Verr. 2, 4, 35, § 77: peregrinus fit is, cui aquā et igni interdictum est, Regul. tit. 11; Dig. 28, 5, 6.—
    2.
    As adj.:

    praetor,

    who decided causes between foreign residents, Dig. 1, 2, 2; cf. Liv. 21, 15; 45, 16:

    peregrinus ager est, qui neque Romanus, neque hosticus habetur,

    Fest. p. 245 Müll.; cf.:

    agrorum sunt genera quinque, Romanus, Gabinus, peregrinus, hosticus, incertus, etc.,

    Varr. L. L. 5, § 33 Müll.:

    peregrini milites,

    Roman troops who were not Roman citizens, Inscr. Orell. 3467 sq.; their quarters in Rome were called, after them, CASTRA PEREGRINA, and were situated in the second region, by the modern S. Stefano Rotondo, ib. 9; cf.

    Marin. Atti dei Frat. Arv. p. 434 sq.: provincia,

    Liv. 40, 44.—
    II.
    Trop., strange, raw, inexperienced (class.):

    nullā in re tironem ac rudem, nec peregrinum atque hospitem in agendo esse,

    Cic. de Or. 1, 50, 218; id. Att. 6, 3, 4.

    Lewis & Short latin dictionary > peregrina

  • 6 peregrinus

    pĕrĕgrīnus, a, um, adj. [peregre], that comes from foreign parts, strange, foreign, exotic (cf.: exter, externus).
    I.
    Lit.
    A.
    In gen.
    1.
    Adj.:

    ad portum mittunt servulos, ancillulas: peregrina navis, etc.,

    Plaut. Men. 2, 2, 65:

    facies,

    id. Ps. 4, 2, 9:

    homo,

    id. Poen. 5, 2, 71:

    mulier,

    Hor. C. 3, 3, 20:

    caelum,

    Ov. Tr. 4, 8, 25:

    amnes,

    id. M. 8, 836:

    arbores,

    Plin. 15, 13, 12, § 43:

    aves,

    id. 9, 17, 29, § 63:

    morbus,

    id. 26, 10, 64, § 100:

    eluamus hodie peregrina omnia,

    Plaut. Stich. 5, 2, 19 (668 Ritschl):

    labor,

    i. e. of travelling, Cat. 31, 8:

    amores,

    for foreign women, Ov. H. 9, 47:

    fasti,

    of foreign nations, id. F. 3, 87:

    divitiae,

    Hor. Ep. 2, 1, 204:

    mores,

    Juv. 6, 298:

    terror,

    of a foreign enemy, Liv. 3, 16:

    velut peregrinum otium alicui permittere,

    almost the leisure of a stranger, Tac. A. 14, 53:

    peregrina sacra appellantur, quae coluntur eorum more, a quibus sunt accepta,

    Fest. p. 237 Müll.—
    2.
    Subst.: pĕrĕgrīnus, i, m., a foreigner, stranger (very freq. and class.; syn.: hospes, advena, alienigena;

    opp. civis): peregrinus ego sum,

    Plaut. As. 2, 4, 58:

    peregrini atque advenae,

    Cic. Agr. 2, 34, 94:

    peregrini et incolae officium est,

    id. Off. 1, 34:

    peregrini reges,

    id. Sull. 7, 22:

    ne in nostrā patriā peregrini atque advenae esse videamur,

    id. de Or. 1, 58, 249.—
    b.
    pĕrĕgrīna, ae, f., a foreign woman ( poet.), Ter. And. 1, 1, 119; 3, 1, 11.—
    B.
    Subst., in partic., opp. to a Roman citizen, a foreign resident, an alien:

    neque civem, neque peregrinum,

    Cic. Verr. 2, 4, 35, § 77: peregrinus fit is, cui aquā et igni interdictum est, Regul. tit. 11; Dig. 28, 5, 6.—
    2.
    As adj.:

    praetor,

    who decided causes between foreign residents, Dig. 1, 2, 2; cf. Liv. 21, 15; 45, 16:

    peregrinus ager est, qui neque Romanus, neque hosticus habetur,

    Fest. p. 245 Müll.; cf.:

    agrorum sunt genera quinque, Romanus, Gabinus, peregrinus, hosticus, incertus, etc.,

    Varr. L. L. 5, § 33 Müll.:

    peregrini milites,

    Roman troops who were not Roman citizens, Inscr. Orell. 3467 sq.; their quarters in Rome were called, after them, CASTRA PEREGRINA, and were situated in the second region, by the modern S. Stefano Rotondo, ib. 9; cf.

    Marin. Atti dei Frat. Arv. p. 434 sq.: provincia,

    Liv. 40, 44.—
    II.
    Trop., strange, raw, inexperienced (class.):

    nullā in re tironem ac rudem, nec peregrinum atque hospitem in agendo esse,

    Cic. de Or. 1, 50, 218; id. Att. 6, 3, 4.

    Lewis & Short latin dictionary > peregrinus

  • 7 accola

    ac-cola, ae m. [ colo ]
    а) живущий поблизости или рядом, житель (обитатель) окрестностей
    incolae, accolae, advenae Pl — жильцы, соседи, гости

    Латинско-русский словарь > accola

  • 8 peregrinus

    I peregrīnus, a, um [ peregre ]
    1)
    а) иноземный, чужой (navis Pl; mores L, J)
    б) привозной, иностранной породы ( bos Col); перелётный ( volucris Ph)
    provincia peregrina (sors inter peregrinos) L — должность претора, разбиравшего споры между иностранцами (praetor p. Dig)
    2) дорожный, путевой
    3) несведущий, неопытный (p. atque hospes in aliqua re C)
    II peregrīnus, ī
    чужеземец, иностранец ( peregrini atque advēnae C); иностранный резидент (в Риме) C

    Латинско-русский словарь > peregrinus

  • 9 accola

    accola, ae, m. (accolo), der Anwohner, Nachbar, incolae, accolae, advenae, Plaut.: acc. Oceani, Liv.: accolae maris rubri, Curt.: accolae Cereris, des Ceres-Tempels, Cic. Verr. 4, 111: accola in terra aliena, Vulg. act. apost. 7, 6: habere accolas (zu N.) Gallos, Liv. – attrib., pastor accola eius loci, ein dort in der Nähe wohnender, Liv. 1, 7, 5: accolae fluvii, Nachbar-, Nebenflüsse, Tac. ann. 1, 79.

    lateinisch-deutsches > accola

  • 10 regno

    rēgno, āvī, ātum, āre (regnum), I) intr. König sein, die königliche Gewalt haben, herrschen, regieren, A) eig.: Numā Pompilio regnante, Eutr.: ab illo tempore annum iam tertium et vicesimum r., Cic.: septem et triginta regnavisse annos, Cic.: iniussu populi r., Liv.: r. Romae, Albae, Liv.: r. Amyclis (zu A.), Verg.: r. Graias per urbes, Verg.: r. in Colchis, Plin.: advenae in nos regnaverunt, Tac.: in terram regnasse, Lact.: mit folg. Genet., agrestium populorum regnavit, herrschte über usw., Hor. carm. 3, 30, 12: mit folg. Dat., quibus regnant, Augustin. de civ. dei 4, 3. – impers., quia post Tatii mortem ab sua parte non erat regnatum, kein König gewesen war, Liv.: regnatum Romae ab condita urbe annos CCXLIV, zu Rom haben Könige regiert, Liv.: regnatum est annis CCLV, Liv. epit.: Romae regnatum est per septem reges annis CCXLIII, Eutr. – B) übtr., gebieten, herrschen wie ein König, a) v. Pers. = unumschränkter Herr-, Gebieter sein, frei und ungebunden leben, frei schalten und walten, den Herrn (den Meijler) spielen, teils im guten Sinne, Graeciā iam regnante, Cic.: in quibus (equitum centuriis) regnas, Cic.: u. so r. in iudiciis (v. Cicero), Quint.: vivo et regno, Hor.: quousque regnabis? Plin. ep.: regnare nolo, ich mag nicht König sein (= fürstlich leben), Phaedr. 3, 7, 27, dazu Auslegg. – teils im üblen Sinne, regnavit is (Gracchus) quidem paucos menses, Cic.: Timarchidem fugitivum in omnibus oppidis per triennium scitote regnasse, Cic.: nec libertate iam contentos esse, nisi etiam regnent ac dominentur, Liv.: quandoquidem solus regnas, Ter. – b) v. lebl. Subjj., herrschen, walten, die Oberhand haben, ignis per alta cacumina regnat, Verg.: ardor edendi per viscera regnat, wütet, Ov.: cum regnat rosa (beim Gastmahl), Mart. – v. Abstr., παθητικόν, in quo uno regnat oratio, Cic.: eloquentia hic regnat, hic imperat, hic sola vincit, Quint. – II) tr. beherrschen, nur im Passiv, regnandam accipere Albam, Verg. Aen. 6, 770. – m. Dat. pers. (von usw.), terra regnata Lycurgo, Verg.: regnata terra Philippo, Hor.: regnata Cyro Bactra, Hor.: Rheso regnata quondam pars Thraciae, Mela: gens Pandae, sola Indorum regnata feminis, Plin. – absol. = monarchisch regiert werden, einen König (Könige) haben, unter einem Könige (unter Königen) stehen, in quantum Germani regnantur, Tac.: gentes, quae regnantur, Tac. Vgl. Nipperd. Tac. ann. 13, 54. Heräus Tac. hist. 1, 16, 23. Kritz Tac. Germ. 25, 4.

    lateinisch-deutsches > regno

  • 11 Einwanderer

    Einwanderer, advĕna. einwandern, migrare, immigrare in mit Akk. – eingewanderte Bewohner Italiens, advĕnae Italiae cultores. Einwanderung, adventus (Ankunft, z.B. aliarum gentium).

    deutsch-lateinisches > Einwanderer

  • 12 advena

    advena, ae, nom et adj. (m., f. ou n.) étranger, de pays étranger, venu du dehors.    - advena belli, Sil.: étranger à la guerre.    - deos advenas habere, Cic. de Or. 1, 249: avoir des dieux étrangers.    - volucres advenae, Varr.: oiseaux de passage ou oiseaux étrangers.

    Dictionarium latinogallicum > advena

  • 13 accola

    accola, ae, m. (accolo), der Anwohner, Nachbar, incolae, accolae, advenae, Plaut.: acc. Oceani, Liv.: accolae maris rubri, Curt.: accolae Cereris, des Ceres- Tempels, Cic. Verr. 4, 111: accola in terra aliena, Vulg. act. apost. 7, 6: habere accolas (zu N.) Gallos, Liv. – attrib., pastor accola eius loci, ein dort in der Nähe wohnender, Liv. 1, 7, 5: accolae fluvii, Nachbar-, Nebenflüsse, Tac. ann. 1, 79.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > accola

  • 14 regno

    rēgno, āvī, ātum, āre (regnum), I) intr. König sein, die königliche Gewalt haben, herrschen, regieren, A) eig.: Numā Pompilio regnante, Eutr.: ab illo tempore annum iam tertium et vicesimum r., Cic.: septem et triginta regnavisse annos, Cic.: iniussu populi r., Liv.: r. Romae, Albae, Liv.: r. Amyclis (zu A.), Verg.: r. Graias per urbes, Verg.: r. in Colchis, Plin.: advenae in nos regnaverunt, Tac.: in terram regnasse, Lact.: mit folg. Genet., agrestium populorum regnavit, herrschte über usw., Hor. carm. 3, 30, 12: mit folg. Dat., quibus regnant, Augustin. de civ. dei 4, 3. – impers., quia post Tatii mortem ab sua parte non erat regnatum, kein König gewesen war, Liv.: regnatum Romae ab condita urbe annos CCXLIV, zu Rom haben Könige regiert, Liv.: regnatum est annis CCLV, Liv. epit.: Romae regnatum est per septem reges annis CCXLIII, Eutr. – B) übtr., gebieten, herrschen wie ein König, a) v. Pers. = unumschränkter Herr-, Gebieter sein, frei und ungebunden leben, frei schalten und walten, den Herrn (den Meijler) spielen, teils im guten Sinne, Graeciā iam regnante, Cic.: in quibus (equitum centuriis) regnas, Cic.: u. so r. in iudiciis (v. Cicero), Quint.: vivo et regno, Hor.: quousque regnabis? Plin. ep.: regnare nolo, ich mag nicht König sein (= fürstlich leben), Phaedr. 3, 7, 27, dazu Auslegg. – teils im üblen
    ————
    Sinne, regnavit is (Gracchus) quidem paucos menses, Cic.: Timarchidem fugitivum in omnibus oppidis per triennium scitote regnasse, Cic.: nec libertate iam contentos esse, nisi etiam regnent ac dominentur, Liv.: quandoquidem solus regnas, Ter. – b) v. lebl. Subjj., herrschen, walten, die Oberhand haben, ignis per alta cacumina regnat, Verg.: ardor edendi per viscera regnat, wütet, Ov.: cum regnat rosa (beim Gastmahl), Mart. – v. Abstr., παθητικόν, in quo uno regnat oratio, Cic.: eloquentia hic regnat, hic imperat, hic sola vincit, Quint. – II) tr. beherrschen, nur im Passiv, regnandam accipere Albam, Verg. Aen. 6, 770. – m. Dat. pers. (von usw.), terra regnata Lycurgo, Verg.: regnata terra Philippo, Hor.: regnata Cyro Bactra, Hor.: Rheso regnata quondam pars Thraciae, Mela: gens Pandae, sola Indorum regnata feminis, Plin. – absol. = monarchisch regiert werden, einen König (Könige) haben, unter einem Könige (unter Königen) stehen, in quantum Germani regnantur, Tac.: gentes, quae regnantur, Tac. Vgl. Nipperd. Tac. ann. 13, 54. Heräus Tac. hist. 1, 16, 23. Kritz Tac. Germ. 25, 4.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > regno

  • 15 accola

    accŏla, ae, c. [accolo], a dweller by or near a place, a neighbor ( incola, one who dwells in a place):

    optati cives, populares, incolae, accolae, advenae,

    Plaut. Aul. 3, 1, 1:

    pastor accola ejus loci,

    Liv. 1, 7, 5; 37, 53; Tac. A. 2, 68; Verg. A. 7, 729 al.:

    accolae Cereris,

    i. e. dwellers at her temple, Cic. Verr. 2, 4, 50, § 111.—In Tacitus, adj., of the tributary streams of the Tiber: Tiberim accolis fluviis orbatum, the neighboring rivers, A. 1, 79. (The Vulg. uses this word in the sense of incola: accola in terra, Psa. 104, 23; Act. 7, 6: terrae, Lev. 18, 27.)

    Lewis & Short latin dictionary > accola

  • 16 ceivis

    cīvis ( cīves, C. I. L. 3, 966; 3337 et saep.; ceivis, S. C. Bacch. and Lex Thoria; ceus in Tab. Bant.), is, comm. (abl. usually cive:

    civi,

    Plaut. Pers. 4, 3, 6; Cic. Verr. 2, 2, 13, §§ 32 and 33 Zumpt N. cr.; id. Planc. 40, 96; 41, 97; id. Sest. 12, 29; id. Balb. 19, 43; id. Att. 7, 3, 4; 14, 11, 1; cf. Prisc. p. 766 P.; dub. Cic. Phil. 5, 19, 52) [root ki- of keimai, to lie, abide; cf. kômê], a citizen (male or female;

    opp. pe regrinus,

    id. Verr. 2, 4, 35, § 77; id. Off. 1, 34, 124; Liv. 22, 35, 5;

    opp. advena,

    Cic. Verr. 2, 4, 34, § 74;

    or to hospes,

    Ter. Phorm. 2, 2, 14;

    or to hostis,

    Liv. 8, 36, 1; Hor. Ep. 1, 17, 33; Ov. M. 13, 234).
    I.
    In gen.
    a.
    (Very freq. in all periods and kinds of composition.) Enn. Ann. 174 Vahl.; Plaut. Am. 1, 1, 220:

    optati cives, populares, incolae, accolae, advenae omnes, Date viam, etc.,

    id. Aul. 3, 1, 1:

    quod civis cum civi agat,

    Cic. Verr. 2, 2, 13, § 32:

    cives cum civibus de virtute certabant,

    Sall. C. 9, 2 al. —
    b.
    In fem.:

    Attica,

    Plaut. Poen. 1, 2, 159:

    civis femina,

    id. Pers. 4, 3, 6; Ter. And. 1, 3, 16; 5, 1, 14:

    civis virgo,

    id. Eun. 5, 2, 19; id. Ad. 4, 7, 7:

    Romana,

    Cic. Balb. 24, 55; 13, 30; Nep. Them. 1, 2 al.: civis Romanus, Enn. ap. Censor. p. 2725 P. (Ann. v. 174 Vahl.); Cic. Verr. 2, 5, 57, § 147; 2, 4, 61, § 136. —Concerning the political rights of the civis Romanus (opposed to peregrinus or hostis), v. Zimmern, Rechtsgesch. 2, § 123 sq.; Dict. of Antiq. p. 260 sqq.—
    II.
    Esp., a fellow-citizen (for which, in late Lat., concivis): Lunaï portum cognoscite cives, Enn. ap. Pers. 6, 9 (Ann. v. 16 Vahl.); Hor. Ep. 1, 1, 53; Ov. M. 13, 234.—So particularly, civis meus, tuus, etc., my, thy fellow-citizen, Cato ap. Fest. p. 234; Plaut. Trin. 1, 2, 63; Cic. Cat. 1, 7, 17; id. Mil. 34, 93; id. Div. 2, 2, 6; id. Fin. 1, 4, 10.—In fem.:

    defende cives tuas, senex,

    Plaut. Rud. 3, 4, 37.—
    B.
    A subject:

    imperare corpori, ut rex civibus suis,

    Cic. Rep. 3, 25, 37.—
    III.
    Figuratively:

    civis totius mundi,

    a citizen of the world, Cic. Leg. 1, 23, 61.

    Lewis & Short latin dictionary > ceivis

  • 17 ceus

    cīvis ( cīves, C. I. L. 3, 966; 3337 et saep.; ceivis, S. C. Bacch. and Lex Thoria; ceus in Tab. Bant.), is, comm. (abl. usually cive:

    civi,

    Plaut. Pers. 4, 3, 6; Cic. Verr. 2, 2, 13, §§ 32 and 33 Zumpt N. cr.; id. Planc. 40, 96; 41, 97; id. Sest. 12, 29; id. Balb. 19, 43; id. Att. 7, 3, 4; 14, 11, 1; cf. Prisc. p. 766 P.; dub. Cic. Phil. 5, 19, 52) [root ki- of keimai, to lie, abide; cf. kômê], a citizen (male or female;

    opp. pe regrinus,

    id. Verr. 2, 4, 35, § 77; id. Off. 1, 34, 124; Liv. 22, 35, 5;

    opp. advena,

    Cic. Verr. 2, 4, 34, § 74;

    or to hospes,

    Ter. Phorm. 2, 2, 14;

    or to hostis,

    Liv. 8, 36, 1; Hor. Ep. 1, 17, 33; Ov. M. 13, 234).
    I.
    In gen.
    a.
    (Very freq. in all periods and kinds of composition.) Enn. Ann. 174 Vahl.; Plaut. Am. 1, 1, 220:

    optati cives, populares, incolae, accolae, advenae omnes, Date viam, etc.,

    id. Aul. 3, 1, 1:

    quod civis cum civi agat,

    Cic. Verr. 2, 2, 13, § 32:

    cives cum civibus de virtute certabant,

    Sall. C. 9, 2 al. —
    b.
    In fem.:

    Attica,

    Plaut. Poen. 1, 2, 159:

    civis femina,

    id. Pers. 4, 3, 6; Ter. And. 1, 3, 16; 5, 1, 14:

    civis virgo,

    id. Eun. 5, 2, 19; id. Ad. 4, 7, 7:

    Romana,

    Cic. Balb. 24, 55; 13, 30; Nep. Them. 1, 2 al.: civis Romanus, Enn. ap. Censor. p. 2725 P. (Ann. v. 174 Vahl.); Cic. Verr. 2, 5, 57, § 147; 2, 4, 61, § 136. —Concerning the political rights of the civis Romanus (opposed to peregrinus or hostis), v. Zimmern, Rechtsgesch. 2, § 123 sq.; Dict. of Antiq. p. 260 sqq.—
    II.
    Esp., a fellow-citizen (for which, in late Lat., concivis): Lunaï portum cognoscite cives, Enn. ap. Pers. 6, 9 (Ann. v. 16 Vahl.); Hor. Ep. 1, 1, 53; Ov. M. 13, 234.—So particularly, civis meus, tuus, etc., my, thy fellow-citizen, Cato ap. Fest. p. 234; Plaut. Trin. 1, 2, 63; Cic. Cat. 1, 7, 17; id. Mil. 34, 93; id. Div. 2, 2, 6; id. Fin. 1, 4, 10.—In fem.:

    defende cives tuas, senex,

    Plaut. Rud. 3, 4, 37.—
    B.
    A subject:

    imperare corpori, ut rex civibus suis,

    Cic. Rep. 3, 25, 37.—
    III.
    Figuratively:

    civis totius mundi,

    a citizen of the world, Cic. Leg. 1, 23, 61.

    Lewis & Short latin dictionary > ceus

  • 18 cives

    cīvis ( cīves, C. I. L. 3, 966; 3337 et saep.; ceivis, S. C. Bacch. and Lex Thoria; ceus in Tab. Bant.), is, comm. (abl. usually cive:

    civi,

    Plaut. Pers. 4, 3, 6; Cic. Verr. 2, 2, 13, §§ 32 and 33 Zumpt N. cr.; id. Planc. 40, 96; 41, 97; id. Sest. 12, 29; id. Balb. 19, 43; id. Att. 7, 3, 4; 14, 11, 1; cf. Prisc. p. 766 P.; dub. Cic. Phil. 5, 19, 52) [root ki- of keimai, to lie, abide; cf. kômê], a citizen (male or female;

    opp. pe regrinus,

    id. Verr. 2, 4, 35, § 77; id. Off. 1, 34, 124; Liv. 22, 35, 5;

    opp. advena,

    Cic. Verr. 2, 4, 34, § 74;

    or to hospes,

    Ter. Phorm. 2, 2, 14;

    or to hostis,

    Liv. 8, 36, 1; Hor. Ep. 1, 17, 33; Ov. M. 13, 234).
    I.
    In gen.
    a.
    (Very freq. in all periods and kinds of composition.) Enn. Ann. 174 Vahl.; Plaut. Am. 1, 1, 220:

    optati cives, populares, incolae, accolae, advenae omnes, Date viam, etc.,

    id. Aul. 3, 1, 1:

    quod civis cum civi agat,

    Cic. Verr. 2, 2, 13, § 32:

    cives cum civibus de virtute certabant,

    Sall. C. 9, 2 al. —
    b.
    In fem.:

    Attica,

    Plaut. Poen. 1, 2, 159:

    civis femina,

    id. Pers. 4, 3, 6; Ter. And. 1, 3, 16; 5, 1, 14:

    civis virgo,

    id. Eun. 5, 2, 19; id. Ad. 4, 7, 7:

    Romana,

    Cic. Balb. 24, 55; 13, 30; Nep. Them. 1, 2 al.: civis Romanus, Enn. ap. Censor. p. 2725 P. (Ann. v. 174 Vahl.); Cic. Verr. 2, 5, 57, § 147; 2, 4, 61, § 136. —Concerning the political rights of the civis Romanus (opposed to peregrinus or hostis), v. Zimmern, Rechtsgesch. 2, § 123 sq.; Dict. of Antiq. p. 260 sqq.—
    II.
    Esp., a fellow-citizen (for which, in late Lat., concivis): Lunaï portum cognoscite cives, Enn. ap. Pers. 6, 9 (Ann. v. 16 Vahl.); Hor. Ep. 1, 1, 53; Ov. M. 13, 234.—So particularly, civis meus, tuus, etc., my, thy fellow-citizen, Cato ap. Fest. p. 234; Plaut. Trin. 1, 2, 63; Cic. Cat. 1, 7, 17; id. Mil. 34, 93; id. Div. 2, 2, 6; id. Fin. 1, 4, 10.—In fem.:

    defende cives tuas, senex,

    Plaut. Rud. 3, 4, 37.—
    B.
    A subject:

    imperare corpori, ut rex civibus suis,

    Cic. Rep. 3, 25, 37.—
    III.
    Figuratively:

    civis totius mundi,

    a citizen of the world, Cic. Leg. 1, 23, 61.

    Lewis & Short latin dictionary > cives

  • 19 civis

    cīvis ( cīves, C. I. L. 3, 966; 3337 et saep.; ceivis, S. C. Bacch. and Lex Thoria; ceus in Tab. Bant.), is, comm. (abl. usually cive:

    civi,

    Plaut. Pers. 4, 3, 6; Cic. Verr. 2, 2, 13, §§ 32 and 33 Zumpt N. cr.; id. Planc. 40, 96; 41, 97; id. Sest. 12, 29; id. Balb. 19, 43; id. Att. 7, 3, 4; 14, 11, 1; cf. Prisc. p. 766 P.; dub. Cic. Phil. 5, 19, 52) [root ki- of keimai, to lie, abide; cf. kômê], a citizen (male or female;

    opp. pe regrinus,

    id. Verr. 2, 4, 35, § 77; id. Off. 1, 34, 124; Liv. 22, 35, 5;

    opp. advena,

    Cic. Verr. 2, 4, 34, § 74;

    or to hospes,

    Ter. Phorm. 2, 2, 14;

    or to hostis,

    Liv. 8, 36, 1; Hor. Ep. 1, 17, 33; Ov. M. 13, 234).
    I.
    In gen.
    a.
    (Very freq. in all periods and kinds of composition.) Enn. Ann. 174 Vahl.; Plaut. Am. 1, 1, 220:

    optati cives, populares, incolae, accolae, advenae omnes, Date viam, etc.,

    id. Aul. 3, 1, 1:

    quod civis cum civi agat,

    Cic. Verr. 2, 2, 13, § 32:

    cives cum civibus de virtute certabant,

    Sall. C. 9, 2 al. —
    b.
    In fem.:

    Attica,

    Plaut. Poen. 1, 2, 159:

    civis femina,

    id. Pers. 4, 3, 6; Ter. And. 1, 3, 16; 5, 1, 14:

    civis virgo,

    id. Eun. 5, 2, 19; id. Ad. 4, 7, 7:

    Romana,

    Cic. Balb. 24, 55; 13, 30; Nep. Them. 1, 2 al.: civis Romanus, Enn. ap. Censor. p. 2725 P. (Ann. v. 174 Vahl.); Cic. Verr. 2, 5, 57, § 147; 2, 4, 61, § 136. —Concerning the political rights of the civis Romanus (opposed to peregrinus or hostis), v. Zimmern, Rechtsgesch. 2, § 123 sq.; Dict. of Antiq. p. 260 sqq.—
    II.
    Esp., a fellow-citizen (for which, in late Lat., concivis): Lunaï portum cognoscite cives, Enn. ap. Pers. 6, 9 (Ann. v. 16 Vahl.); Hor. Ep. 1, 1, 53; Ov. M. 13, 234.—So particularly, civis meus, tuus, etc., my, thy fellow-citizen, Cato ap. Fest. p. 234; Plaut. Trin. 1, 2, 63; Cic. Cat. 1, 7, 17; id. Mil. 34, 93; id. Div. 2, 2, 6; id. Fin. 1, 4, 10.—In fem.:

    defende cives tuas, senex,

    Plaut. Rud. 3, 4, 37.—
    B.
    A subject:

    imperare corpori, ut rex civibus suis,

    Cic. Rep. 3, 25, 37.—
    III.
    Figuratively:

    civis totius mundi,

    a citizen of the world, Cic. Leg. 1, 23, 61.

    Lewis & Short latin dictionary > civis

  • 20 hospes

    hospĕs, ĭtis ( gen. plur. hospitium, Liv. 4, 35, 4), m.; hospĭta, ae, f. (cf. antistita from antistes, sospita from sospes, sacerdota from sacerdos, etc., but hospes, f., Att. ap. Non. 279, 11;

    Trag. Fragm. v. 51 Rib.: hospes amica,

    Ov. F. 6, 510:

    Aurora,

    Stat. Th. 6, 272; Sen. Agam. 318 al.) [= hostipets, hostis, a stranger; pa-, root of pasco, pater, to feed, hence],
    I.
    He who entertains a stranger, a host (one who entertains gratuitously, as a friend: caupo, one who entertains for pay);

    form hospes: alterum ad cauponem devertisse, ad hospitem alterum,

    Cic. Div. 1, 27, 57; so id. Fin. 5, 2, 4:

    tendimus hinc recta Beneventum, ubi sedulus hospes Paene macros, arsit, dum turdos versat in igne, etc.,

    Hor. S. 1, 5, 71:

    succinctus,

    id. ib. 2, 6, 107:

    amabilis,

    id. Ep. 2, 2, 132:

    hospitis affectu salutare,

    with a host's politeness, Juv. 8, 161.—Esp., one upon whom soldiers are quartered, Tac. H. 2, 66; 3, 41.—Hence repeated of both host and guest:

    per dexteram istam te oro, quam regi Deiotaro hospes hospiti porrexisti,

    Cic. Deiot. 3, 8; so,

    non hospes ab hospite tutus,

    Ov. M. 1, 144:

    Juppiter, = hospitalis,

    id. ib. 10, 224.— Fem., hospita, she who entertains a guest, a hostess:

    femina primaria, Servilia, vetere Dionis hospita,

    Cic. Verr. 2, 2, 8, § 24:

    figura et lineamenta hospitae,

    id. ib. 2, 2, 36, §

    89: Helene,

    Hor. C. 1, 15, 2.—In late Lat., for a concubine, Inscr. Orell. 2669; 4996. —
    II.
    Transf.
    A.
    A sojourner, visitor, guest, friend, xenos. Lit.:

    in domo clari hominis, in quam et hospites multi recipiendi et admittenda hominum cujusque modi multitudo,

    Cic. Off. 1, 39, 139:

    libri inter Cratippi commentarios tamquam hospites recipiendi,

    id. ib. 3, 33, 121:

    recipere hospites,

    id. Verr. 2, 1, 25, § 65:

    accipere hospitem,

    id. Fam. 9, 26 fin.:

    non hospites, sed peregrini atque advenae,

    id. Agr. 2, 34, 94:

    habuisses non hospitem, sed contubernalem,

    id. Fam. 9, 20, 1:

    et hostem et hospitem vidit,

    id. Div. 2, 37, 79; 6, 6, 2:

    is qui nuper Romae fuit Menedemus hospes meus,

    id. de Or. 1, 19, 85; cf. id. Lael. 7, 24:

    Polybius noster hospes,

    id. Rep. 4, 3:

    id factum ex suis hospitibus Caesar cognoverat,

    Caes. B. G. 5, 6, 2:

    in suos notos hospitesque quaerebant,

    id. B. C. 1, 74, 5:

    hospes familiae vestrae,

    Cic. Lael. 11, 36: homo multorum [p. 867] hospitum, id. Clu. 59, 163:

    mihi seu longum post tempus venerat hospes Sive, etc.,

    Hor. S. 2, 2, 118:

    si vespertinus subito te oppresserit hospes,

    id. ib. 2, 4, 17:

    hospite venturo, cessabit nemo tuorum,

    Juv. 14, 59: in officiis apud majores ita observatum est: primum tutelae, deinde hospiti, deinde clienti, tum cognato, postea adfini, Sabin. ap. Gell. 5, 13, 5.—In fem.:

    meamne hic in via hospitam, Quae heri huc Athenis cum hospite advenit meo, etc.,

    Plaut. Mil. 2, 6, 8; id. ib. 71; Ter. And. 2, 6, 8; Cic. Att. 5, 1, 3.—
    B.
    Opp. to a native, a stranger, foreigner (syn.:

    advena, peregrinus, peregrinator, alienus): adeone hospes hujusce urbis, adeone ignarus es disciplinae consuetudinisque nostrae, ut haec nescias?

    Cic. Rab. Perd. 10, 28:

    nec peregrinus atque hospes in agendo,

    id. de Or. 1, 50, 218:

    nos in nostra urbe peregrinantes errantesque tamquam hospites tui libri quasi domum deduxerunt,

    id. Ac. 1, 3, 9.—So in addressing a foreigner, like the Gr. xene, stranger:

    cum (Theophrastus) percontaretur ex anicula quadam, quanti aliquid venderet, et respondisset illa atque addidisset, Hospes, non pote minoris: tulisse eum moleste, se non effugere hospitis speciem, cum aetatem ageret Athenis optimeque loqueretur,

    id. Brut. 46, 172; Quint. 8, 1, 2: dic, hospes, Spartae, nos te hic vidisse jacentes, Cic. poët. Tusc. 1, 42, 101 (a transl. of the Gr. Ô xein, angellein Aakedaimoniois, etc., Herod. 7, 228): hospes, quid miras curare Serapin? Varr. ap. Non. 480, 30; Prop. 4, 1, 1.— Fem., hospita, a female stranger:

    hanc hospitam crepidula ut graphice decet,

    Plaut. Pers. 4, 2, 3.—
    C.
    Hence, a stranger in any matter, ignorant of, unacquainted with:

    si erit idem in consuetudine civitatis hospes,

    Cic. de Or. 2, 30, 131:

    vos ignoretis, vos hospites in hac urbe versamini,

    id. Mil. 12, 33.—
    D.
    Of inanim. or abstr. things adjectively, hospitable; strange, foreign.
    (α).
    Form hospes (only in post-Aug. poets): gemma, Pall. Insit. init.:

    tecta, etc.,

    Stat. Th. 12, 479:

    cymba,

    id. S. 5, 1, 252:

    honor,

    Claud. IV. Cons. Hon. 650.—
    (β).
    Form hospita (in the fem. and neutr. plur. mostly poet.): hirundines hospitae, Varr. ap. Arn. 6, 207:

    navis,

    Ov. F. 1, 340:

    quo tutior hospita lustres Aequora,

    Verg. A. 3, 377:

    conjunx hospita Teucris,

    id. ib. 6, 93:

    terra hospita,

    id. ib. 3, 539:

    tecta,

    Val. Fl. 2, 650:

    flumina,

    Stat. Th. 4, 842:

    litora mundo,

    id. S. 3, 5, 75:

    unda plaustris,

    bearing wagons on its frozen surface, Verg. G. 3, 362:

    vina,

    Val. Fl. 1, 44.

    Lewis & Short latin dictionary > hospes

См. также в других словарях:

  • ADVENAE — in L. Longobard. Capit. Car. M. et Caroli C. etc. Sunt alienigenae extranei, ut vulgo Albani. Gall. Aubains, qui dimissô propriô domiciliô alio migrant et alibi sedes figunt. In hos praecipuum dominorum ius illud fuit, quod, si nullis relictis… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • SABRITAE — seu SEBRITAE, h. e. Advenae, incolae Aethiopiae, quorum origo talis: Cum Psammitichus I. aegypti Rex contra aemulos sibi Regulos, collatâ ad Momenphin acie, victor evasisset: Regum alii ceciderunt, alii in Libyam fugerunt; etiam in Aethiopiam non …   Hofmann J. Lexicon universale

  • Adriano — Para otros usos de este término, véase Adriano (desambiguación). Adriano Emperador del Imperio romano …   Wikipedia Español

  • Trajano — Emperador del Imperio romano Busto de Trajano, Gliptoteca de Múnich Reinado 28 de enero de 98 9 de agosto de …   Wikipedia Español

  • Dinastía Ulpio-Aelia — Se ha sugerido que este artículo o sección sea fusionado con Emperadores Antoninos (discusión). Una vez que hayas realizado la fusión de artículos, pide la fusión de historiales aquí …   Wikipedia Español

  • Signos FM (Vicente López) — Saltar a navegación, búsqueda Signos FM Ciudad Munro. Área de radiodifusión Zonas Norte y Oeste del Gran Buenos Aires; Zonas Norte, Centro, Oeste y Centro Sur de la Ciudad Autónoma de Buenos Aires. Eslogan Otra manera de hacer radio Primera… …   Wikipedia Español

  • Jessant-de-lys — A leopard s face jessant de lys, showing the standard form with fleur de lys erect Jessant de lys is a heraldic term denoting a fleur de lys issuing out of any object.[1] It is most frequently seen in conjunction with a leopard s face, meaning in …   Wikipedia

  • Signos FM (Munro) — Este artículo o sección necesita referencias que aparezcan en una publicación acreditada, como revistas especializadas, monografías, prensa diaria o páginas de Internet fidedignas. Puedes añadirlas así o avisar al a …   Wikipedia Español

  • Schutzverwandter — (auch: Schutzgenosse) ist ein Rechtsbegriff aus dem Mittelalter und der frühen Neuzeit. Inhaltsverzeichnis 1 Definition 1.1 Schutzverwandter (Einwohner einer Stadt) 1.2 Schutzgenosse (fremde Staatsangehörige) …   Deutsch Wikipedia

  • Droit d'incolat — Droit d incolat, ou jus incolatus (du latin incola), désigne une forme de droit d installation dans une cité ou un pays pour un étranger. C est un terme de droit privé qui désigne l installation des étrangers dans un État différent de leur lieu d …   Wikipédia en Français

  • ALBANI — I. ALBANI Haeretici, qui leculô 8. Manichaeorum deliria interpolârunt. Prateol. in Albanis. Gautier Chronogr. saecul. 8. II. ALBANI alias Advenae, seu Alienigenae seu Adventitii, qui videl. ex dominorum suorum praediis vel dominiis, in aliorum… …   Hofmann J. Lexicon universale

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»